Ruimtelijk bouwen via omgevingsplan
Voor ruimtelijk bouwen is vaak een vergunning nodig. De gemeente toetst je bouwplan aan het omgevingsplan. In het omgevingsplan staan bijvoorbeeld regels over de functie of het uiterlijk van het bouwwerk. Binnen 8 weken krijg je een beslissing op je aanvraag. Het college van burgemeester en wethouders maakt deze beslissing. Er zijn kosten verbonden aan het indienen van een aanvraag.
Er zijn mogelijkheden om vergunningsvrij te bouwen. Deze staan in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) en het omgevingsplan. Ook als je bouwplan vergunningsvrij is, moet je wel voldoen aan de algemene regels in het omgevingsplan. Via de vergunningcheck controleer je of je een vergunning nodig hebt of vergunningsvrij mag bouwen. Naast de regels voor ruimtelijk bouwen, moet je ook voldoen aan de regels over technisch bouwen.
Technisch bouwen via Wet kwaliteitsborging
Voor technisch bouwen moet je een vergunning hebben of een melding indienen. Kleine bouwwerken zijn vaak vergunningsvrij. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) verandert de regels voor het technisch bouwen. Het doel van de Wkb is om de bouwkwaliteit te verhogen. De Wkb geldt vanaf 1 januari 2024 alleen voor nieuwbouw en vanaf 1 januari 2025 ook voor verbouw. Lees meer informatie over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen.
Gevolgklassen van de Wet kwaliteitsborging
De Wkb onderscheidt vier gevolgklassen voor bouwwerken. De gevolgklasse zegt iets over hoe risicovol een bouwwerk is. De gevolgklasse waar je bouwwerk in valt, bepaalt of en welke toestemming (vergunning of melding) je nodig hebt. Heb je geen vergunning nodig of hoef je geen melding te doen? Dan zijn er nog de technische voorschriften van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) of andere regels waar je aan moet voldoen, zoals het Burgerlijk Wetboek (privacyregels). Lees meer informatie over het Besluit bouwwerken leefomgeving.
Gevolgklasse 0: vergunningsvrij
Bouwwerken in gevolgklasse 0 zijn vergunningsvrij. Dit zijn bijvoorbeeld dakkapellen, dakramen of kozijnen. Wel moet je voldoen aan de bouwtechnische voorschriften uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Deze regels gaan bijvoorbeeld over brandveiligheid, fundering of energiezuinigheid. Let op: het kan zijn dat je wel een vergunning nodig hebt voor ruimtelijk bouwen.
Gevolgklasse 1: meldingsplicht en kwaliteitsborger
Gevolgklasse 1 zijn bouwwerken met een laag risico. Dit zijn bijvoorbeeld woningen, woonboten, recreatiewoningen en industriegebouwen van maximaal 2 bouwlagen. Hierop zijn een aantal uitzonderingen. Bijvoorbeeld als je in of op een monumentaal pand gaat bouwen. Alleen nieuwbouw valt in gevolgklasse 1. Vergunningsplichtige verbouwingen gaan hier pas na 1 januari 2025 onder vallen.
Kwaliteitsborger inhuren
Voor bouwwerken in gevolgklasse 1 moet je een kwaliteitsborger inhuren. Dit is verplicht. De kwaliteitsborger controleert voor en tijdens de bouw of het bouwplan voldoet aan de bouwtechnische voorschriften. Nu toetst de gemeente dit nog voordat de bouw begint. Door de Wkb doet de gemeente dit voor bouwwerken in gevolgklasse 1 niet meer.
Instrument voor kwaliteitsborging
De kwaliteitsborger houdt toezicht via een instrument voor kwaliteitsborging: daarin wordt aangegeven op welke manier het toezicht wordt gedaan. Bedrijven ontwikkelen deze instrumenten. Instrumenten worden daarna gekeurd door de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw. Als het instrument aan de eisen voldoet, mag het gebruikt worden voor kwaliteitsborging.
De gemeente blijft wel betrokken. Je moet namelijk een bouw- en gereedmelding indienen bij de gemeente. Ook blijft de gemeente bevoegd gezag houden. De gemeente kan dus toezicht houden en handhaven als dat nodig is.
Gevolgklasse 2 en 3: vergunning technisch bouwen
Gevolgklasse 2 en 3 zijn risicovolle bouwwerken. Dit zijn bijvoorbeeld appartementencomplexen, scholen of hotels. Voor deze bouwwerkzaamheden heb je een omgevingsvergunning voor technisch bouwen nodig. Daarnaast is een vergunning voor ruimtelijk bouwen verplicht. De gemeente toetst ingewikkelde bouwplannen zelf aan de bouwtechnische voorschriften. Ook houdt de gemeente toezicht tijdens de bouw. Je hoeft geen kwaliteitsborger in te huren.
In welke gevolgklasse valt jouw bouwwerk?
Via de vergunningcheck controleer je of je een vergunning moet aanvragen of dat je een melding moet doen.