Wie mag stemmen?

Je bent niet verplicht om te stemmen. Stemmen is een recht in Nederland. Je mag zelf bepalen of je stemt. Kun je zelf niet stemmen? Dan kun je iemand anders machtigen om voor jou te stemmen.

Ook mensen met een verstandelijke beperking hebben recht om te stemmen. Het recht om te stemmen is een individueel recht. Dat betekent dat iedereen het recht heeft zelfstandig te stemmen zonder dat anderen hen beïnvloeden. Een kiezer met een verstandelijke beperking kan wel iemand anders machtigen om te stemmen. Bijvoorbeeld een ouder of verzorger. De kiezer geeft zelf aan op wie de gemachtigde de stem uitbrengt.

Hulp bij stemmen

Kiezers met een geestelijke beperking mag je niet helpen in het stemhokje. De kiezer stemt alleen. Je mag ze wel uitleg geven buiten het stemhokje. Alleen kiezers met een lichamelijke beperking mag je helpen in het stemhokje. Dit gaat dan bijvoorbeeld om blinden en slechtzienden of mensen met Parkinson.

Wat is er geregeld voor kiezers met een visuele beperking?

Een stembureau in het gemeentehuis is ingericht met middelen voor blinden en slechtzienden. Zij kunnen gebruikmaken van een stemmal en een stembox. De stemmal is een speciale plaat met gaten die een stembureaulid over het stembiljet legt. Op de mal zijn de partijen met voelbare cijfers en in braille aangegeven. De kiezer vindt de juiste kandidaat door de gaten te tellen en kan vervolgens met potlood het gaatje inkleuren. 
De stembox met koptelefoon vertelt de blinde of slechtziende kiezer welke partijen en kandidaten op de lijst staan en welk nummer daarbij hoort. Als het nodig is, geeft een stembureaulid uitleg over het gebruik van de stemmal en de stembox.

Heeft de rechter jou uit het kiesrecht ontzet als bijkomende straf bij een strafrechtelijke veroordeling? Dan mag je niet stemmen.